Zespół widzenia komputerowego (ang. computer vision syndrome) jest zespołem objawów występujących p.w. w obrębie układu wzrokowego, u osób nadmiernie korzystających z urządzeń elektronicznych takich jak smartfony, ekrany monitora komputerowego czy laptopy. W ostatnich latach korzystanie z nich stało się właściwie nieodłącznym elementem naszej codzienności, niezależnie od wieku i celu ich używania,
Objawy zespołu widzenia komputerowego nie ograniczają się jedynie do narządu wzroku ale też dotyczy funkcjonowania układu kostno-mięśniowego oraz zachowań behawioralnych. Najczęstsze symptomy ze strony narządu wzroku, to przekrwienie oczu, widzenie za mgłą, zaburzenia akomodacji czy ogólne uczucie zmęczenia oczu. Wszystkim tym objawom może towarzyszyć ból głowy, bóle kręgosłupa szyjnego oraz bóle pleców. U osób korzystających nadmiernie z urządzeń elektronicznych mogą się pojawić się zaburzenia snu i epizody depresyjne
Astenopia czyli subiektywne zmęczenie oczu występuje u ponad połowy pacjentów z zespołem widzenia komputerowego. Dodatkowo, pacjenci z zaburzonym widzeniem przestrzennym mogą mieć skłonności do silniejszego odczuwania dolegliwości. Długotrwałe wpatrywanie się w ekran z bliskiej odległości może spowodować wystąpienie ostrego „zeza zbieżnego”.
U pacjentów z jaskrą, podczas nadmiernego korzystania z urządzeń elektronicznych zwłaszcza w warunkach słabego oświetlenia, może dochodzić do zwyżek ciśnienia wewnątrzgałkowego.
Praca przy komputerze dłuższa niż 8 godzin dziennie jest istotnym czynnikiem rozwoju zespołu suchego oka. Wysoka temperatura otoczenia i niska wilgotność powietrza (poniżej 40%) znacznie nasila parowanie filmu łzowego powodując wzrost jego osmolarności. W powszechnym odczuciu powoduje to odczuwalny dyskomfort ze strony oczu. Kolejnym czynnikiem mającym bardzo niekorzystny wpływ na stan oczu ma nikotyna. Niewyrównane wady wzroku, w szczególności astygmatyzm, nasilają objawy zmęczenia podczas pracy z urządzeniami elektronicznymi. Wyrównując wady wzroku u pacjentów cierpiących na starczowzroczność, trzeba pamiętać, że inna korekcja jest wymagana do patrzenia na ekran monitora, inna do obsługi laptopa a jeszcze inna do czytania i korzystania ze smartfonu. Odpowiednio dobrane szkła, np. szkła progresywne, mogą rozwiązać ten problem.
Niewłaściwa pozycja ciała podczas długotrwałego korzystania z urządzeń elektronicznych może być szczególnie niekorzystna dla dzieci i młodzieży. W tym wieku układ kostno-mięśniowy jest nadal w fazie rozwoju i łatwo mogą powstać w nim nieodwracalne zmiany.
Podsumowując, zespół widzenia komputerowego jest kolejnym związanym z rozwojem cyfryzacji niebezpieczeństwem dla zdrowia przede wszystkim naszych oczu ale też układu nerwowego i kostno-mięśniowego. W trosce o własny wzrok należy rozsądnie podchodzić do korzystania z osiągnieć cywilizacji, tak by nie nadwyrężać swoich oczu i ciała. Pamiętajmy o roli aktywnego odpoczynku na świeżym powietrzu i zapewnienia wystarczającej ilości snu. Korzystając z urządzeń elektronicznych zadbajmy o dostateczne oświetlenie, wilgotność powietrza oraz możliwie ergonomiczną pozycję ciała. Powszechna edukacja w tym również dzieci wydaje się konieczna.