Jak wykryć zwyrodnienie plamki?
AMD jest chorobą obu oczu, ale objawy mogą występować w każdym oku w różnym czasie, w różnym nasileniu.
AMD może być zauważone przez okulistę podczas badania profilaktycznego dna oka lub profilaktycznego wykonania skanu siatkówki w badaniu SOCT (optyczna koherentna tomografia). Wówczas najczęściej jest to stadium bezobjawowe, które może nie wymagać leczenia. Pacjent jest na takiej wizycie poinformowany, że ma wczesne stadium AMD. Zaleca się pacjentowi stosowanie prawidłowej diety – zawierającej dużo czerwonych owoców (wiśnie, jagody, czarna porzeczka) i zielonych warzyw (szpinak, brukselka, kapusta papryka, brokuły). Zaleca się pacjentowi spożywanie siemienia lnianego lub oleju lnianego, orzechów i migdałów, bowiem te produkty zawierają duże ilości kwasów omega 3 i 6, również niezbędnych dla prawidłowego metabolizmu siatkówki. Pacjentom, którzy nie chcą zmienić swoich nawyków żywieniowych, poleca się stosowanie suplementów diety z luteiną i zeaksantyną w formie tabletek kupowanych w aptece.
Pacjent z bezobjawowym AMD powinien raz w miesiącu wykonywać sobie test Amslera, raz na 3-6 miesięcy powinien zgłaszać się na kontrolne badanie OCT.
Prawidłowy wynik testu Amslera poniżej (A)
Kolejne stadium choroby to AMD postać sucha, kiedy to mogą pojawić się pierwsze obawy choroby zauważalne dla pacjenta. Są to zaburzenia widzenia z bliska czyli trudności w czytaniu, wypadanie pojedynczych liter czy zniekształcenie się linijek czytanego tekstu. Wówczas pacjent zauważa zniekształcenie linii w teście Amslera (patrz poniżej – B) a okulista widzi progresję zmian w obrazie OCT. Aktualnie nadal nie ma leczenia tej postaci choroby poza działaniami profilaktycznymi polegającymi na stosowaniu prawidłowej diety, przyjmowaniu suplementów diety oraz dbałości o zdrowie ogólne ( p.w. prawidłową gospodarkę lipidową).
A-prawidłowy test Amslera | B-postać sucha AMD | C-postać wilgotna AMD |
Postać sucha AMD może w ciągu kilku lat zmienić się w postać wilgotną AMD, która często jest stanem zagrożenia utraty dobrego widzenia. Pacjent zauważa pogorszenie widzenia głównie do bliży, zauważa trudności w czytaniu polegające na wykrzywianiu się liter oraz stopniowym ubytku w widzeniu centralnym. Pacjent często zgłasza lekarzowi, że widzi czarną plamę w centralnym polu widzenia. Objawom tym towarzyszą zmiany w obrazie OCT i teście Amslera. (patrz powyżej- C). Postać wilgotna AMD postępuje bardzo szybko i dlatego leczenie pacjenta powinno być jak najszybciej rozpoczęte.
A-prawidłowy skan SOCT | B-postać sucha AMD | C-skan w postaci wilgotnej AMD |
Jak leczyć zwyrodnienie plamki?
Leczenie polega na podawaniu odpowiednich leków do ciała szklistego oka pacjenta. Ta forma leczenia jest zdecydowanie najskuteczniejsza u pacjentów z AMD. Leczenie to wcześnie rozpoczęte daje szansę zachowania dobrej ostrości wzroku, umożliwiającej czytanie co jest niezwykle ważne dla osób starszych.